Türkiye, stratejik coğrafi konumu ve güçlü sanayi altyapısıyla küresel ticarette önemli bir oyuncu konumundadır. 2024 yılında 262 milyar dolar ihracat değerine ulaşan ülke, 2025 yılında da bu başarısını sürdürerek 268 milyar dolar hedefine doğru ilerlemektedir. Bu makale, Türkiye’nin ihracat performansını detaylı olarak incelemekte ve güncel verileri analiz etmektedir.
İhracat Müşterilerini Bul,
Pazarlarını Analiz et
Türkiye İhracat Performansı: Genel Görünüm
Yıllık İhracat Trendi (2020-2025)
Türkiye’nin ihracat performansı son beş yılda istikrarlı bir büyüme sergilemiştir. Özellikle 2021 yılında %32.8’lik ciddi artışla 225.2 milyar dolara çıkan ihracat, takip eden yıllarda da pozitif seyrini sürdürmüştür.
| Yıl | İhracat (Milyar $) | Büyüme Oranı (%) | Durum |
|---|---|---|---|
| 2020 | 169.5 | – | Gerçekleşen |
| 2021 | 225.2 | 32.8 | Gerçekleşen |
| 2022 | 254.2 | 12.9 | Gerçekleşen |
| 2023 | 255.8 | 0.6 | Gerçekleşen |
| 2024 | 262.0 | 2.5 | Gerçekleşen |
| 2025 | 268.0 | 2.3* | Tahmini |
*2025 yılı değeri ilk 7 ay verilerine dayalı projektedir
2025 Yılı Aylık Performans
2025 yılının ilk yedi ayında Türkiye, 156.3 milyar dolar ihracat gerçekleştirmiştir. En yüksek aylık ihracat 25.0 milyar dolar ile temmuz ayında kaydedilirken, en düşük değer 20.4 milyar dolar ile şubat ayında gerçekleşmiştir.
| Ay | İhracat (Milyar $) | Önceki Yıl (Milyar $) | Değişim (%) |
|---|---|---|---|
| Ocak | 21.3 | 20.2 | 5.4 |
| Şubat | 20.4 | 21.1 | -3.3 |
| Mart | 23.4 | 22.7 | 3.2 |
| Nisan | 20.9 | 19.3 | 8.5 |
| Mayıs | 24.8 | 24.1 | 2.7 |
| Haziran | 20.5 | 19.8 | 3.5 |
| Temmuz | 25.0 | 23.5 | 6.4 |
Sektörel İhracat Analizi
Türkiye’nin ihracat yapısında otomotiv endüstrisi açık arayla lider konumdadır. 2025 yılının ilk altı ayında toplam ihracatın %17.5’ini oluşturan otomotiv sektörü, 23.0 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleştirmiştir.
Başlıca İhracat Sektörleri (2025 İlk 6 Ay)
| Sektör | İhracat (Milyar $) | Pay (%) |
|---|---|---|
| Otomotiv Endüstrisi | 23.0 | 17.5 |
| Kimyevi Maddeler | 17.9 | 13.6 |
| Çelik | 10.1 | 7.7 |
| Elektrik-Elektronik | 9.7 | 7.4 |
| Hazır Giyim | 9.2 | 7.0 |
| Makine ve Aksamları | 6.0 | 4.6 |
| Tekstil | 5.5 | 4.2 |
| Savunma-Havacılık | 5.8 | 4.4 |
Sektörel Performans Değerlendirmesi
Otomotiv sektörü, Ford ve Toyota gibi küresel markaların Türkiye’deki üretim üsleriyle ihracatta öncü rolünü sürdürmektedir. Sektör, özellikle Avrupa pazarlarına yönelik stratejik konumundan faydalanmaktadır.
Kimyevi maddeler sektörü ise %13.6 payla ikinci sırada yer alır ve petrokimya ürünlerinden ilaç sanayine kadar geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir.
Coğrafi Dağılım: Hedef Pazarlar
Türkiye’nin ihracat haritası, geleneksel Avrupa pazarlarının yanı sıra yeni açılan pazarları da içermektedir. 2025 yılının ilk altı ayında Almanya 20.1 milyar dolarla en büyük ihracat pazarı konumunu sürdürmüştür.
| Ülke | İhracat (Milyar $) | Pay (%) |
|---|---|---|
| Almanya | 20.1 | 15.3 |
| Birleşik Krallık | 15.3 | 11.6 |
| ABD | 11.8 | 9.0 |
| İtalya | 12.1 | 9.2 |
| Irak | 8.9 | 6.8 |
| Fransa | 10.0 | 7.6 |
| İspanya | 9.0 | 6.9 |
| Hollanda | 8.0 | 6.1 |
| Romanya | 6.5 | 4.9 |
| Polonya | 5.8 | 4.4 |
Bölgesel İhracat Dağılımı
Türkiye’nin 2024 yılı verilerine göre bölgesel ihracat dağılımı şu şekildedir
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri: %45 (108.7 milyar dolar)
Orta Doğu ülkeleri: %20 (52.4 milyar dolar)
Asya-Pasifik ülkeleri: %15 (39.3 milyar dolar)
Afrika ülkeleri: %8 (20.9 milyar dolar)
Diğer ülkeler: %12 (31.4 milyar dolar)
Büyüme Faktörleri ve Trendler
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
Türkiye’nin dış ticaret dengesinde önemli iyileşmeler kaydedilmektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 yılında %76.1‘e yükselmiştir. Bu oran, 2002 yılında sadece %50 seviyesinde bulunuyordu.
Dış Ticaret Açığında Azalma
2024 yılında dış ticaret açığı bir önceki yıla göre %22.7 azalarak 82.2 milyar dolara gerilemiştir. Bu, 24 milyar dolarlık bir iyileşme anlamına gelmektedir.
E-İhracatta Büyüme
Dijital dönüşümün etkisiyle Türkiye’nin e-ihracatı 2024 yılında %27 artışla 6.4 milyar dolara ulaşmıştır. E-ihracatın toplam mal ihracatındaki payı %2.6’ya yükselirken, 2025 yılı için 8 milyar dolarlık hedef konulmuştur.
Gelecek Projeksiyonları ve Hedefler
2025 Yılı Beklentileri
İlk yedi aylık veriler ışığında 2025 yılı için 268 milyar dolar ihracat tahmini yapılmaktadır. Bu, 2024 yılına göre %2.3‘lük bir büyüme anlamına gelmektedir.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2025 yılı için 280 milyar dolar ihracat hedefi konulmuştur. Bu hedefe ulaşabilmek için:
Yeni pazarların açılması
Katma değeri yüksek ürün ihracatının artırılması
Dijital ticaret platformlarının geliştirilmesi
Sürdürülebilirlik standartlarına uyum
öncelikleri belirlenmiştir.
Küresel Ekonomik Etkiler ve Zorluklar
Jeopolitik Faktörler
Rusya-Ukrayna savaşı, Ortadoğu’daki gerilimler ve küresel enflasyon baskısı gibi faktörler Türkiye’nin ihracat performansını etkilemektedir. Buna rağmen ülke, 2024 yılında rekor ihracat değerine ulaşmayı başarmıştır.
Korumacı Tedbirler
Küresel ticarette artan korumacı eğilimler ve ticaret savaşları, Türk ihracatçıları için ek zorluklar yaratmaktadır. Bu durum, pazar çeşitlendirme stratejilerinin önemini artırmaktadır.jik İnovasyon ve Dijital Dönüşüm
Endüstri 4.0’ın Etkisi
Türk imalat sektöründe dijital dönüşüm süreçleri, ihracat kalitesini ve verimliliğini artırmaktadır. Akıllı fabrikalar ve otomasyon sistemleri, özellikle otomotiv ve tekstil sektörlerinde rekabet avantajı sağlamaktadır.
Ar-Ge Yatırımları
Savunma sanayinden otomotive kadar birçok sektörde artan Ar-Ge yatırımları, Türkiye’nin yüksek katma değerli ürün ihracatını desteklemektedir. Savunma ve havacılık sanayi ihracatının 5.8 milyar dolar değerine ulaşması bu yatırımların meyvesini vermektedir.Sürdürülebilirlik ve Çevre Politikaları
Yeşil İhracat
Avrupa Birliği’nin Karbon Sınır Düzenleme Mekanizması (CBAM) gibi çevresel standartlar, Türk ihracatçılarını sürdürülebilir üretime yönlendirmektedir. Bu dönüşüm, uzun vadede rekabet avantajı sağlayacaktır.
Döngüsel Ekonomi
Tekstil sektöründe geri dönüşüm teknolojileri ve çelik sektöründe çevreci üretim yöntemleri benimsenmeye başlanmıştır. Bu yaklaşım, hem maliyet avantajı hem de pazar erişimi sağlamaktadır.
Sonuç ve Değerlendirme
Türkiye ihracat rakamları, ülkenin ekonomik direncini ve adaptasyon yeteneğini ortaya koymaktadır. 2020’de 169.5 milyar dolardan başlayan yolculuk, 2024’te 262 milyar dolara ulaşarak %54.6‘lık büyüme kaydetmiştir.
2025 yılı için 268 milyar dolarlık tahmini ile birlikte değerlendirildiğinde, Türkiye’nin küresel ticarette daha güçlü bir konuma ulaşma potansiyeli açıkça görülmektedir. Otomotivden tekstile, çelikten kimya sanayine kadar geniş bir sektör yelpazesiyle ihracat portföyünün çeşitliliği, dış şoklara karşı direnci artırmaktadır.
Gelecek dönemde, dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik ve yeni pazar açma stratejileri Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşmasında kritik rol oynayacaktır. Özellikle e-ihracattaki %27’lik büyüm, dijital ticarette önemli fırsatlar sunmaktadır.
